Ga naar de inhoud
VO

Proeftuin maakt het praktisch

17 april 2025
Proeftuin maakt het praktisch

Sinds 2018 helpt Proeftuin leerlingen te ontdekken wie ze zijn, wat ze willen en waar ze naartoe willen. Maar het is tijd voor een logische, volgende stap: Proeftuin 2.0. Het vertrouwde concept, maar dan in een vernieuwd jasje. Onder de nieuwe titel Proeftuin Mentorles & LOB stellen we de leerling centraal en bieden we nóg meer handvatten voor de docent. Waarom? Je leest het hier!

De route naar het nieuwe Proeftuin

Benieuwd naar deze vernieuwing? We delen het ontwikkelproces in vier delen: van het vernieuwde design tot slimme software. In dit vierde én laatste deel van deze serie vertelt schrijfster Freddy hoe het vernieuwde Proeftuin de betrokkenheid van ouders en de omgeving vergroot. Dit doet zij met voorbeelden uit het thema Plannen. 

Bekijk hier alle interviews met de makers van Proeftuin Mentorles & LOB. 

Planningskills voor nu én in de toekomst

Het thema Plannen is het eerste thema binnen Proeftuin Mentorles & LOB dat in een compleet nieuw jasje is gestoken. In dit thema krijgen leerlingen praktische tools aangereikt om hun planning te verbeteren. Hierbij gaat het niet alleen om de planning van schoolactiviteiten, maar óók van het dagelijks leven van de leerling. En dat is typerend voor het vernieuwde Proeftuin, waarin we júist laten zien dat het échte leren buiten de schoolmuren plaatsvindt.  

"Het echte leren gebeurt buiten de schoolmuren."  Freddy

Freddy vertelt: “Met Proeftuin leren we studenten niet alleen hoe ze hun agenda moeten gebruiken, maar ook hoe ze prioriteiten stellen, flexibele keuzes maken en omgaan met onverwachte veranderingen. Dit zijn belangrijke levensvaardigheden, waar ze nu én in de toekomst veel aan hebben.” 

Sneak preview van het vernieuwde thema Plannen

Proeftuin gaat verder

De eerste les gaat bijvoorbeeld over het maken van een goede agendanotitie. Maar Proeftuin gaat verder, want in latere lessen wordt geleerd hoe prioriteiten te stellen, zodat leerlingen ontdekken wat belangrijk is voor hen. Docenten die al werken met Proeftuin herkennen de opbouw van deze lessen. We zijn namelijk bij de basis gebleven, want die was al goed. Het nieuwe Proeftuin is niet helemaal anders, maar wél beter. De vernieuwde versie maakt oefeningen namelijk nóg actiever, met leuke uitdagingen die gekoppeld zijn aan het onderwerp, zoals bewegings- of concentratieoefeningen,” licht Freddy toe.  

"Het nieuwe Proeftuin is niet helemaal anders, maar wél beter." Freddy

De laatste les is altijd een zelftest, en bij het thema plannen gaat deze test over omgaan met abrupte situaties. Stel, je hebt een mooie planning gemaakt, maar life happens. Wat doe je dan? De één kan er supergoed mee omgaan, de ander raakt in paniek en blokkeert. Omdat er voor elke leerling wel iets te leren valt, krijgt de één een tip om wat meer los te laten, terwijl de ander het advies krijgt om zijn of haar oorspronkelijke planning nog eens te herzien, zodat het wél lukt om alles op tijd af te krijgen.” 

Kijk eens naar de gezinsplanning

Wat opvalt in de vernieuwde versie van Proeftuin, is de grote nadruk op ouderbetrokkenheid en de verbinding met de omgeving van de leerling. Juist om LOB door te trekken in het hele leven van een leerling.  

Freddy legt uit: “Docenten hebben toegang tot een toolbox, waarin zij allerlei verrijkingsbestanden vinden. Zo hebben wij een optie toegevoegd waarmee docenten met één muisklik een nieuwsbrief naar ouders kunnen sturen, zodat zij op de hoogte zijn van wat hun kind leert en wat ze thuis kunnen doen om te ondersteunen.”  

“Ouders worden meer betrokken bij het leerproces van hun kinderen. Dit versterkt het leren buiten de klas.” Freddy

We geven ouders bijvoorbeeld als tip mee om samen met de leerling naar de gezinsplanning te kijken. Met vragen als: ‘wie doet wat, en wanneer?’, ‘waar moet je allemaal rekening mee houden?’ en ‘wanneer kan ik volgens jou het beste boodschappen doen?’ zijn ouders en opvoeders meer betrokken bij het leerproces van hun kinderen. Daarnaast wordt het thema waar de leerling aan werkt in zijn ‘echte leven’ toegepast. Dit versterkt het leren buiten de klas.”  

Themaweek met gastlessen

“Ook geven we met deze verrijkingsbestanden docenten suggesties om de omgeving bij LOB te betrekken, bijvoorbeeld door samen te werken met de bieb, lokale ondernemers uit te nodigen of ouders van leerlingen een gastles over hun beroep te laten geven. Een voorbeeld: het organiseren van een klassenlunch, als meerdaags project in het kader van plannen. Docenten krijgen dan handvatten voor het inrichten van zo’n themaweek. De eerste les is een introductie, dan volgt er een planning: wat gaat iedereen maken? Ook een gastles van een chefkok kan een onderdeel zijn, met als achterliggende gedachte dat elke les uit Proeftuin een onderdeel van de organisatie aanstipt. Het doel: aan het eind van de week genieten van een grote lunch met z’n allen! Is dat doel bereikt? Dan mag je dat vieren, want ook dat hoort erbij!”  

Deze verrijkingstools zorgen ervoor dat leren niet stopt bij de schoolmuur, maar dat de leerervaring doorloopt in de echte wereld. 

“Met Proeftuin Mentorles & LOB kruipen we nóg meer in de belevingswereld van de leerling.”  Freddy

“Leerlingen zien LOB als een schoolvak dat binnen de uren op het lesrooster plaatsvindt. Maar het échte waardevolle leren speelt zich af als het geïntegreerd is in hun dagelijks leven. Als het gesprek thuis of buiten de schoolmuren wordt doorgetrokken, wordt het veel waardevoller. Dus niet alleen door de ouders erbij te betrekken, maar ook de omgeving met bijvoorbeeld een gastles van een expert. Met Proeftuin Mentorles & LOB kruipen we nóg meer in de belevingswereld van de leerling. Hierdoor helpt deze methode hen met skills for life.” 

Differentiatie en lesvarianten

Proeftuin Mentorles & LOB biedt daarnaast nog meer ruimte voor differentiatie. Docenten kunnen nog steeds kiezen uit verschillende lesvarianten (A-, B- en C-versies) en de methode afstemmen op de specifieke behoeften van hun klas. Dit zorgt ervoor dat elke leerling de ondersteuning krijgt die hij of zij nodig heeft, of het nu gaat om het versterken van specifieke vaardigheden of het bieden van extra uitdaging.  

“Met Proeftuin krijg je de vrijheid om lesmateriaal te kiezen dat het beste bij je leerlingen past, en dat maakt het onderwijs persoonlijker en effectiever. Zo passen de lessen zich ook aan bij wat jij nodig hebt tijdens een bepaalde les. In de tweede les van het thema Plannen gaat het over prioriteiten stellen. De ene leerling kan heel goed bepalen wat als eerste belangrijk is en wat later kan, maar een andere leerling is zo ijverig dat alles in één weekend af moet. Maar dat levert weer meer stress op. Dit wordt onderstreept én geoefend. Als je in dit geval als docent bijvoorbeeld kiest voor de C-variant van de les, krijg je in deze les een oefening om je leerlingen zo lang mogelijk op één been te laten staan. Het doel hiervan is om dit drie keer te doen voordat je aan een moeilijke taak begint, want daarna heb je de concentratie weer terug die je nodig hebt om prioriteiten te stellen. Dit is een voorbeeld van hoe wij een knipoog toepassen in de lessen.” 

Meer dan alleen LOB

Proeftuin 2.0 gaat verder dan alleen het aanbieden van kennis. Het helpt leerlingen essentiële vaardigheden aan te leren die ze nodig hebben voor de toekomst, biedt meer betrokkenheid van ouders en de omgeving, en maakt het mogelijk om onderwijs aan te passen aan de persoonlijke behoeften van de leerling. Dit alles maakt Proeftuin 2.0 een krachtige en flexibele tool voor zowel docenten als studenten. 

“Proeftuin Mentorles & LOB is niet alleen in technisch opzicht verbeterd, maar ook een visueel feestje door de designs van Esmee. Als schrijver is dat heel lekker om mee te werken. Het oude Proeftuin zat al sterk in elkaar, maar er was bijvoorbeeld best veel tekst in een klein lettertype. Nu is het visueel ook veel aantrekkelijker voor mij om er als schrijver mee te werken. De basis van het leren is hetzelfde, maar de weg ernaar toe is aangepast. Maar werk je nu al met Proeftuin, dan hoef je je dus geen grote zorgen te maken. Het is niet allemaal anders, het is wél allemaal veel beter.”  

 

Klaar voor het nieuwe Proeftuin?

Vraag een demo aan van Proeftuin Mentorles & LOB en ontdek zelf hoe de vernieuwingen jouw onderwijs kunnen verrijken.

Ja, ik wil een demo

Nieuwsbrief

Op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen rondom Leslab?

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief (± 6 edities per jaar).

Volg ons

Blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen

Copyright 2025 © LesLab Uitgeverij Gerealiseerd door: BIG FAT Internet