Proeftuin vernieuwt - volg onze reis!
Proeftuin komt tot bloei: ontdek de wereld van Proeftuin LOB & Mentorles
Sinds 2018 helpt Proeftuin leerlingen te ontdekken wie ze zijn, wat ze willen en waar ze naartoe willen. Maar het is tijd voor een logische, volgende stap: Proeftuin 2.0. Het vertrouwde concept, maar dan in een vernieuwd jasje. Onder de nieuwe titel Proeftuin Mentorles & LOB stellen we de leerling centraal en bieden we nóg meer handvatten voor de docent. Waarom? Je leest het hier!
De route naar het nieuwe Proeftuin
Benieuwd naar deze vernieuwing? We delen het ontwikkelproces in vier delen: van het vernieuwde design tot slimme software. In dit tweede deel van deze serie laat vormgeefster Esmé zien hoe het vernieuwde design vorm krijgt, met een frisse uitstraling en een toegankelijk, gebruiksvriendelijk dashboard.
Bekijk hier alle interviews met de makers van Proeftuin Mentorles & LOB.
Een frisse wind door onze mentor- en LOB-methode
Esmé, onze grafisch vormgeefster uit Alkmaar, versterkt sinds begin 2024 het team van vormgevers bij LesLab en draagt bij aan de ontwikkeling van vernieuwende en inspirerende onderwijsmaterialen. Ze begon met de vormgeving van Blauwdruk, maar is nu vooral bezig om Proeftuin in een nieuw jasje te steken. Blauwdruk Burgerschap ontwikkelde ze samen met een groep mbo-studenten, waarbij ze direct haar sterke klik met jongeren liet zien.
De metamorfose van Proeftuin
“Proeftuin mocht frisser en toegankelijker worden, passend bij de belevingswereld van jongeren in 2025”, begint Esmé. Zij is verantwoordelijk voor het verfrissen van de bestaande stijl zonder de herkenbaarheid te verliezen. “Dat was soms best een uitdaging. Want een methode die staat als een huis en zich al ruimschoots heeft bewezen, brengt andere verwachtingen met zich mee op het gebied van vormgeving, dan wanneer je vanaf een leeg blad begint.”
Vernieuwd maar vertrouwd
Esmé heeft eerst onderzoek gedaan naar wat de jongeren van nu aanspreekt en heeft in haar eigen werk al een stijl die aanslaat bij de jeugd, zoals bleek in eerdere sessies.
“We wilden dat Proeftuin een nieuwe uitstraling kreeg, maar toch trouw bleef aan zijn wortels. Van het ontwerpen van een nieuw maar herkenbaar logo, tot aan de designs van een les en een template voor presentaties. Alles heeft een frisse, eigentijdse uitstraling gekregen die aansluit bij de doelgroep.”
Creatieve samenwerking
Voor het vormgeven van Proeftuin 2.0 (mentorles en LOB) werkte Esmé nauw samen met Brigitte, vormgeefster van het complete werk van LEF Burgerschap en de werkboeken van Proeftuin LOB, en UX/UI-ontwerper Tom, die al eerder betrokken was bij het opzetten van de online omgevingen van LesLab.
“Deze samenwerking bracht het beste in ons naar boven. Tom en ik hebben elementen uit elkaars designs geleend om zowel de online als de offline ervaring naadloos op elkaar aan te laten sluiten”, legt Esmé uit. “En met Brigitte kan ik sparren en tips uitwisselen. Zij heeft geholpen bij bepaalde ontwerpkeuzes en kijkt vanuit haar expertise mee, aangezien ze al langer in het vak zit. Zodra de stijl definitief is, zal zij ook meewerken aan het ontwerpen van de werkboeken en de online omgeving van het nieuwe Proeftuin-project.”
Vormgevers aan het woord
Brigitte: creatief en praktisch
Brigitte, verantwoordelijk voor de werkboeken, vertelt: “De uitdaging was om de bestaande opbouw te behouden en alles frisser en moderner te maken. Samen met Esmé zorg ik ervoor dat de visuele stijl en inhoud naadloos aansluiten. Haar gevoel voor de doelgroep is inspirerend, en we leren veel van elkaar.”
Tom: ruimte voor gamification
Tom, ontwikkelaar, voegt toe: “LesLab wil creativiteit combineren met gamification; dat past bij de jeugd van nu. De uitdaging was het overzicht te bewaren zonder creativiteit te verliezen. Met deze nieuwe versie is Proeftuin overzichtelijk, strak en toch prikkelend.”
Innovatie in landkaart
Esmé heeft speciale aandacht besteed aan de themakaarten van de drie eilanden: Jij, Leer, en Later. “Deze eilanden brengen het echte Proeftuin-gevoel tot leven, elk met een uniek design dat aansluit bij het thema.”
“Elke leerling begint aan een unieke ontdekkingstocht door onze thematische eilanden”, legt Esmé uit. “Deze reis is zó ontworpen dat deze met de leerling meegroeit, van hun eerste dag in de brugklas tot aan hun examenjaar. Elk eiland stelt een eigen wereld voor die aansluit bij verschillende thema’s van de leerlijn. Proeftuin is een wereld om te ontdekken. Die ontdekkingsreis, vol met allerlei nieuwe ervaringen, mag je terugzien in het ontwerp.”
“Neem bijvoorbeeld het eiland ‘Jij'”, vervolgt Esmé, “dat is vormgegeven als een magisch bos, waar de leerling werkt aan persoonlijke ontwikkeling. ‘Leer’, met zijn tropische sfeer, stimuleert studievaardigheden in een levendige en energieke setting. En dan hebben we ‘Later’, voorgesteld als een gebied met uitdagende bergtoppen, die de toekomstige uitdagingen en carrièremogelijkheden symboliseren.”
Samen vormen deze eilanden een wereld waarin leerlingen stap voor stap hun eigen ontdekkingsreis afleggen. Hiermee komt niet alleen Proeftuin tot bloei, maar de leerling zelf ook.
Levendige online leeromgeving
In de digitale leeromgeving gebruiken we interactieve elementen om de leeromgeving levendiger te maken. “Een voortgangsoverzicht op de landkaart, je eigen avatar kiezen, de afwisseling met filmpjes en afbeeldingen, maar ook leuke kleine visuele knipoogjes. Allemaal zaken die je online zo mooi kunt uitdiepen. In het werkboek kan zoiets niet, online heb je veel meer mogelijkheden!”
De basiskleuren, de lettertypes en illustraties van de online omgeving zijn ook doorgevoerd naar het werkboek. Ook het mysterieuze ‘ontdekkingsreizigers-gevoel’ komt hier terug, waardoor er een naadloze overgang tussen online en offline is.
Behoud en vernieuwing
Het updaten van Proeftuin was een balans tussen het vernieuwende en het vertrouwde. We zijn erin geslaagd om al het moois dat er al was te gebruiken als inspiratie voor een update, die zowel strak als stijlvol is. “Er lag al veel mooi materiaal om te hergebruiken, maar je moet ook je eigen creativiteit eroverheen leggen. Het gaat erom de juiste balans te vinden tussen wat al goed werkt en wat verbeterd kan worden om de leerling aangehaakt te krijgen én te houden”, blikt Esmé terug. “Proeftuin LOB & Mentorles is echt voor de leerling. Het is ontworpen om hen enthousiast te maken én te houden, met een design dat zowel speels als educatief is.”
Met dit nieuwe jasje blijft Proeftuin niet alleen relevant, maar wordt het een nog aantrekkelijker onderdeel van het onderwijslandschap. “En laten we niet vergeten dat Proeftuin ook gewoon een hele goede LOB-methode is, met inhoudelijke opdrachten waar de leerling écht wat aan heeft. Ik zou willen dat ik vroeger op school zélf zo’n goede methode tot mijn beschikking had!”
Blijf op de hoogte van het nieuwe Proeftuin
Naast deze blogserie, waarin je leest hoe de makers het proces ervaren, plannen we ook een eerste rondleiding door de methode, een live Q&A en een demonstratie op jouw school. Het nieuwe werkboek staat gepland voor hartje zomer – onze kers op de taart.
In het volgende deel laat Esmé zien hoe het vernieuwde design vorm krijgt, met een frisse uitstraling en een toegankelijk, gebruiksvriendelijk dashboard.